De Inspectie voor de Gezondheidszorg dreigt met hoge boetes en afgelopen week werden drie mensen veroordeeld. Maar natuurlijk gaat het misbruik van kwakzalvers en afslankmarketeers van het 'Moeders voor Moeders' medicijn Pregnyl gewoon door. Temeer omdat het Openbaar Ministerie blundert bij de vervolging.
Volkskrant, 11 maart 2011
Van onze verslaggever
Jeroen Trommelen
AMSTERDAM Alternatieve artsen die het geneesmiddel Pregnyl gebruiken als ondersteuning voor een omstreden afslanktherapie, zeggen daarmee gewoon door te gaan ondanks waarschuwingen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ)
Pregnyl is bedoeld voor vrouwen die niet zwanger kunnen worden. Het middel wordt gemaakt uit de urine van zwangere vrouwen die dat vrijwillig afstaan via de actie ‘Moeders voor moeders’.
Sinds december vorig jaar voert de inspectie actie om het onjuiste gebruik tegen te gaan, mede op aandringen van fabrikant MSD, die het draagvlak voor de vrijwillige urine-inzameling zag aangetast.
Pregnyl wordt over de hele wereld verkocht, maar alle grondstof komt van Nederlandse vrouwen die aan het unieke inzamelsysteem meedoen.
Artsen of apothekers die het hormoonmiddel voorschrijven of afleveren als afslankkuur bieden volgens de inspecteur geen verantwoorde zorg en riskeren een boete van 150 duizend euro. Afgelopen dinsdag eindigde de eerste rechtszaak tegen twee Groningse handelaren en een gepensioneerde huisarts uit Peize echter in een opmerkelijk mild vonnis: duizend euro boete en een korte taakstraf.
De lage straf lijkt mede veroorzaakt door een fout van officier van justitie W.H. Frank. Hij verzuimde het woordje ‘opzettelijk’ in de dagvaarding op te nemen, waardoor het economisch delict veranderde van een misdrijf in een overtreding. Dat had ook gevolgen voor de verjaringstermijn, waardoor de rechtbank het merendeel van de vergrijpen moest schrappen.
Alternatieve artsen die het medicijn voorschrijven of verkopen als onderdeel van de zogeheten dr. Simeonstherapie zullen zich niets aantrekken van het verbod, zeggen ze. ‘Dat slaat op die vreselijke schoonheidsklinieken, maar niet op mij’, vindt arts Marcel Menko uit Ooij. ‘Bovendien is het is niet verboden om een middel off label (voor een andere toepassing dan bedoeld, red.) voor te schrijven.’
Ook arts en natuurgenezer Dirk van Lith van de particuliere kliniek Health Coaching Group in Amsterdam gaat er gewoon mee door. ‘Off -label voorschrijven is juridisch toegestaan zolang ik mijn patiënten daarover maar goed informeer. Het wordt wel moeilijker nu apothekers het minder makkelijk verstrekken.’
Bezwaren van vrouwen dat hun medewerking niet bedoeld is voor de afslankindustrie, wuiven de artsen weg. Van Lith: ‘Vrouwen die afvallen, kunnen ook gemakkelijker zwanger worden.’ Menko: ‘Er is ruim genoeg van dat spul. Voor veel vrouwen is dik zijn óók heel verschrikkelijk.’
De verkoop van het hormoonmiddel onder de naam HCG nam de afgelopen jaren hoge vlucht. In de therapie wordt het met natriumchloride verdund en geïnjecteerd in het lichaam. Dat zou het hongergevoel onderdrukken.
Geen overbodige luxe, want daarnaast moet een dieet worden gevolgd van 500 kilocalorieën per dag. Wetenschappelijk bewijs voor de werking ontbreekt. Toepassing voor diëten wordt in de bijsluiter nadrukkelijk ontraden.
De Groningers die dinsdag door de rechtbank in Assen werden veroordeeld, zijn tevreden over het milde vonnis. ‘Maar we zijn gebruikt als testcase’, vindt handelaar Johan van D. ‘De apotheker die het voorschreef zonder het patiëntendossier te kennen, bleef ongemoeid. Net als de aanbieders op internet die niet eens een arts in dienst hebben. Wij deden alles openlijk en waren telefonisch bereikbaar. ’
Met de weerstand van Moeders voor Moeders kan hij weinig. ‘Zwangere vrouwen reageren, bot gezegd, dat ze wél willen doneren voor de buurvrouw die niet zwanger kan worden, maar niet voor dat dikke wijf op de hoek. Dat is kortzichtig want er is ruim voldoende voor andere toepassingen.’
ps: De afslankindustrie heeft inmiddels ook een 'legale' variant van het hormoonmiddel ontwikkeld. Dat wordt 'bio-HCG'genoemd en kan zonder voorschrift worden verkocht. Reden: omdat het ingestraald water is, geheel zonder werkzame stoffen. Het blijft nu eenmaal ontzettend makkelijk om rijk te worden met vage pillen. Tweeduizend klanten die 500 euro betalen: dat is één miljoen. (J.T.)